Kansarm maar niet kansloos

Een grondrechtenbenadering van kinderarmoedebestrijding

Kinderarmoede is een hardnekkig maatschappelijk probleem. Het globale armoederisico bleef het laatste decennium dan wel relatief stabiel, de kinderarmoede nam systematisch toe. De bestrijding van kinderarmoede staat in Vlaanderen dan ook hoog op de beleidsagenda.

Als hefboom voor de aanpak van kinderarmoede wordt vaak gekozen voor een kinderrechtenbenadering, gebaseerd op het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Vanuit dat perspectief is leven in armoede voor een kind een schending van zijn kinderrechten.

Dit boek belicht het spanningsveld tussen de rechten van kinderen en de rechten van ouders in de context van armoede. Van kinderen wordt verondersteld dat zij geen aandeel hebben in hun armoede, terwijl ouders vaak wél als verantwoordelijk of zelfs schuldig worden gezien voor de armoedesituatie van hun kinderen. Als gevolg daarvan is er een grotere maatschappelijke bereidheid om hulpbronnen te mobiliseren die kinderen en jongeren ondersteunen, zoals onderwijs, kinderopvang, vrijetijdsbesteding... De bereidheid om ouders te ondersteunen in hun zoektocht naar een geschikte woning, om hen een menswaardig minimuminkomen te garanderen of om hen aan een kwaliteitsvolle baan te helpen, lijkt minder groot.

Voor dit boek interviewde Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen dertig kwetsbare gezinnen uit Sint-Niklaas. In hun bevraging kozen zij resoluut voor een grondrechtenperspectief als rode draad. Daardoor erkennen zij dat armoede - ook kinderarmoede - een multidimensionaal probleem is. De levensomstandigheden en het welzijn van kinderen worden immers sterk bepaald door de (gezins)context waarin het kind opgroeit. Dit boek is dan ook een sterk pleidooi om kinderarmoede niet los van de armoede van de ouders te zien en te bestrijden.

Schreven mee aan dit boek: Nicole Formesyn, Wouter Henion, Siebren Nachtergaele, Didier Reynaert, Griet Roets en Rudi Roose.

Nicole Formesyn is beleidsmedewerker bij Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Al meer dan twintig jaar werkt ze met en vanuit kwetsbare gezinnen rond hun　 grondrechten. De laatste 10 jaar bouwde ze opbouwwerkprojecten uit in Sint-Niklaas. Zij werkte reeds rond wonen, onderwijs en kinderarmoede. Zij interviewde 30 kwetsbare gezinnen in Sint-Niklaas over hun kijk op kinderarmoede. Deze interviews en de verwerking ervan zijn de basis van dit boek.

Wouter Hennion is directeur bij Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Voordien was hij er meer dan 15 jaar beleidsmedewerker. Hij begeleidde talloze opbouwwerkprojecten in de provincie Oost-Vlaanderen. Voorheen was hij actief binnen de sectoren Bijzondere Jeugdzorg en Gezondheidsbevordering.

Siebren Nachtergaele is sociaal-cultureel werker en sociaal agoog. Hij is als wetenschappelijk medewerker verbonden aan de vakgroep Sociaal Werk van de Hogeschool Gent, waar hij onderzoek verricht rond mensenrechten en sociale rechtvaardigheid in relatie tot praktijken van samenlevingsopbouw en integrale zorgverlening. Hij is tevens actief als lesgever in de bacheloropleiding Sociaal Werk aan de HoGent.

Didier Reynaert is lector Sociaal Werk aan de Hogeschool Gent, waar hij deel uitmaakt van de onderzoeksgroep ‘Sociaal Werk en Mensenrechten’ en van het facultair Expertisecentrum E-QUAL. Hij is tevens gastdocent Kinderrechten in de opleiding Gezinswetenschappen van Odisee en docent Social Work Theory aan de masteropleiding sociaal werk van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.

Griet Roets is als docent sociaal werk verbonden aan de vakgroep Sociaal Werk en Sociale Pedagogiek van de Universiteit Gent. Haar onderzoek en onderwijs focussen op sociaal werk en armoede en gender, concepten van burgerschap en welzijnsrechten, en interpretatieve en biografische onderzoeksmethodologie.

Rudi Roose is als docent sociaal werk verbonden aan de Vakgroep Sociaal Werk en Sociale Pedagogiek van de Universiteit Gent. Hij doceert er onder andere jeugdbescherming en jeugdhulp, Maatschappelijke dienstverlening en Sociaal Werk Theorieën. 　

Acco raadt aan