De preventiepiramide

Scholen zijn veelal goed functionerende instellingen. Tienduizenden leerlingen en leerkrachten realiseren samen dagelijks boeiende leerprocessen. Deze unieke leerbedrijvigheid wordt vaak doorkruist door uiteenlopende vormen van probleemgedrag, zoals pesten, agressie, maar ook naar binnen gekeerd probleemgedrag zoals automutilatie, anorexie en zelfmoordneigingen.

Hier duikt ‘preventie’ op; beter voorkomen dan genezen. In dit kader kan het boek gesitueerd worden.

Na een schets van probleemgedrag in het onderwijs wordt dieper ingegaan op de achtergronden en cijfers. Vervolgens wordt het model van de preventiepiramide beschreven. Het is een model voor integrale preventie dat orde schept in het complexe preventielandschap en dat bijdraagt tot de ontwikkeling van een positief preventiebeleid op school.

De preventiepiramide is een instrument dat door criminologisch onderzoek stevig onderbouwd is en een brede spreiding kent in diverse preventiedomeinen. Een lange reeks concrete preventiemaatregelen wordt kort beschreven en gesitueerd binnen de piramide.

Het boek vormt in die zin een unieke combinatie van een transparant en goed werkbaar kader zoals de praktijk dit uitwijst, tegen een stevige theoretische achtergrond enerzijds en een rijke illustratie aan voorbeelden anderzijds. Deze voorbeelden nodigen de lezer uit creatief aan de slag te gaan rond preventie op school.

JOHAN DEKLERCK is doctor in de criminologische wetenschappen en verbonden aan het Leuvens Instituut voor Criminologie, KU Leuven. Hij bouwde een expertise op rond fundamentele criminologische theorievorming, preventie en veiligheid, jeugddelinquentie, restorative justice, bemiddeling, herstel na ernstige misdrijven en probleemgedrag en onderwijs. Daarnaast is hij verbonden aan de ‘Master Européen en Médiation’, Institut Universitaire K. Boesch, Sion, Zwitserland, en de Master en Médiation, Université du Luxembourg.

KEES VAN OVERVELD is coördinator van het Expertisecentrum Gedrag van het Seminarium voor Orthopedagogiek (Hogeschool Utrecht). Hij heeft ervaring als leraar speciaal onderwijs en hogeschooldocent. In 2008 is hij aan de Universiteit Utrecht gepromoveerd op een onderzoek naar agressie bij jongens.